Quản lý bùng phát bệnh viêm khớp vẩy nến

Viêm khớp vẩy nến (PsA) là một loại viêm khớp ảnh hưởng đến những người mắc bệnh vẩy nến về da. Các đợt bùng phát — còn được gọi là bùng phát hoặc tái phát — là những giai đoạn mà các triệu chứng của PsA trở nên tồi tệ hơn. Không phải tất cả mọi người bị PsA đều bị bệnh vẩy nến, nhưng bệnh vẩy nến và PsA - còn được gọi là bệnh vẩy nến - là những bệnh viêm mãn tính do hệ thống miễn dịch có vấn đề.

PsA có thể khiến các khớp bị sưng, cứng và đau. Một số người bị PsA cũng có thể bị thay đổi móng tay, da và mệt mỏi mãn tính. Điều trị có thể giúp kiểm soát các triệu chứng này và nguyên nhân của chúng, nhưng PsA trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và tình trạng viêm dai dẳng có thể gây ra tổn thương vĩnh viễn cho khớp.

Rất khó để biết khi nào một đợt bùng phát có thể xảy ra nhưng việc tránh một số tác nhân gây bệnh có thể ngăn ngừa bùng phát bệnh.Kế hoạch điều trị của bạn cũng có thể làm giảm nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát. Và nếu khi cơn bùng phát xảy ra, bạn có thể làm những điều để chữa lành nhanh hơn, kiểm soát cơn bùng phát và giảm nguy cơ tổn thương các khớp trong thời gian này.

Dưới đây là những điều bạn cần biết về các tác nhân gây bùng phát, dấu hiệu của pháo sáng, cách điều trị và ngăn ngừa pháo sáng.

Kích hoạt bùng phát

Mỗi người bị PsA đều có những yếu tố kích hoạt riêng biệt khiến PsA bùng phát. Điều gì đó có thể khiến bệnh của bạn bùng phát có thể không ảnh hưởng đến những người khác bị PsA. Các trình kích hoạt PsA phổ biến có thể bao gồm những điều sau đây.

Nhấn mạnh

Căng thẳng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây bùng phát PsA. Căng thẳng giải phóng các hóa chất gây viêm. Với PsA, bạn đã dễ bị viêm, và căng thẳng gia tăng gây ra tình trạng viêm thêm, cuối cùng khiến các triệu chứng bùng phát.

Thương tật hoặc bệnh tật

Nhiễm trùng da hoặc chấn thương có thể khiến các triệu chứng của PsA bùng phát, đặc biệt là tại vị trí bị thương. Đặc biệt, bỏng nắng có thể gây bùng phát, vì vậy hãy bảo vệ bản thân khi ra ngoài trời bằng kem chống nắng và quần áo ngăn tia cực tím.

Các bệnh khác - chẳng hạn như cảm lạnh - cũng có thể gây bùng phát. Các vết sưng và bầm tím là những tác nhân bổ sung, vì chấn thương đối với bất kỳ khu vực nào có PsA có nghĩa là tình trạng viêm sẽ theo sau.

Không dùng thuốc đúng giờ

Ngay cả khi bạn cảm thấy ổn, bạn vẫn nên dùng thuốc theo đúng chỉ định. Nếu bạn bỏ lỡ một hoặc hai liều hòa giải, PsA có thể bùng phát. Ngoài ra, bỏ qua thuốc có thể khiến thuốc khó thực hiện công việc của mình hơn.

Nếu bạn có các tác dụng phụ làm phiền bạn, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc chuyển sang loại thuốc khác. Để tránh thiếu liều, hãy ghi nhật ký thuốc hàng ngày hoặc tải xuống ứng dụng nhắc nhở trên điện thoại thông minh.

Thay đổi thuốc

Một người bị PsA có thể thấy các triệu chứng của họ trở nên tồi tệ hơn khi họ thay đổi thuốc. Điều này là do có thể mất một thời gian để thuốc có hiệu quả. Nếu bạn bị bùng phát sau khi bắt đầu một phương pháp điều trị mới, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc điều trị theo toa steroid, như prednisone, có thể giúp giảm cường độ của cơn bùng phát và giúp bạn hồi phục nhanh hơn. Tuy nhiên, steroid phải luôn được kê đơn một cách thận trọng, vì việc ngừng sử dụng các loại thuốc này đôi khi có thể gây ra đợt cấp nặng của bệnh vẩy nến.

Có một chế độ ăn uống không lành mạnh

Ăn thức ăn có đường và đồ chiên rán có thể khiến PSA bùng phát thường xuyên hơn. Nó giúp hạn chế thịt mỡ, thực phẩm chế biến và đồ ăn nhiều đường. Tăng cân cũng có thể làm các khớp quá tải và khó cử động hơn. Nó cũng có thể khiến thuốc PsA kém hiệu quả hơn.

Hút thuốc

Bạn không nên hút thuốc bằng PsA. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bị PsA hút thuốc sẽ bị đau nhiều hơn và không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị, so với những người bị PsA không hút thuốc. Hút thuốc cũng có thể gây bùng phát và khiến chúng xảy ra thường xuyên hơn. Nói chuyện với bác sĩ của bạn về những cách an toàn nhất để bỏ thuốc lá.

Rượu

Nghiên cứu cho thấy uống rượu cản trở tác dụng của thuốc PsA và gây bùng phát nhiều hơn. Ngoài ra, nó có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch và gây ra các vấn đề về não, tim, gan và tuyến tụy.

Nói chuyện với bác sĩ của bạn về việc bạn uống rượu có an toàn hay không và rượu có thể ảnh hưởng như thế nào đến PsA và các loại thuốc bạn dùng để điều trị bệnh này.

Thiếu ngủ

Cơ thể bạn cần ngủ để khỏe mạnh. Nhưng cơn đau và bùng phát bệnh PsA có thể khiến bạn thức đêm. Để giảm tác động của PsA đến giấc ngủ của bạn, hãy thực hiện một số thói quen ngủ tốt, chẳng hạn như để đồ điện tử ra khỏi phòng ngủ, tắm nước ấm trước khi đi ngủ hoặc vào ban đêm thiền.

Dấu hiệu bùng phát

Các triệu chứng và cường độ của các đợt bùng phát PsA khác nhau ở mỗi người. Nhưng có một số lá cờ đỏ cần chú ý khi có pháo sáng. Bạn có thể gặp một số trong số này hoặc tất cả chúng trong khi bùng phát.

Malaise

Thuật ngữ bất ổn được sử dụng để mô tả cảm giác khó chịu, ốm yếu hoặc thiếu sức khỏe. Khi một cơn bùng phát PsA bắt đầu, bạn sẽ cảm thấy rất mệt mỏi. Tình trạng khó chịu có thể xuất hiện dần dần hoặc có thể xuất hiện đột ngột. Đối với một số người, cảm giác này đến và đi trong suốt cơn bùng phát, trong khi những người khác có thể trải nghiệm nó trong suốt chiều dài của cơn bùng phát.

Tình trạng khó chịu có mức độ từ nhẹ đến nặng, và đối với một số người, tình trạng khó chịu nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến hiệu quả công việc, cuộc sống gia đình và các khía cạnh khác của cuộc sống của họ.

Mệt mỏi

Cơ thể của bạn cần ngủ để chữa lành và vì vậy bạn có thể thức dậy sảng khoái và nghỉ ngơi. Nhưng PsA có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức dù đã ngủ 8 tiếng. Mặc dù mệt mỏi là một trong những triệu chứng phổ biến nhất và gây suy nhược khi bùng phát PsA, nhưng nó có xu hướng là một triệu chứng bị đánh giá thấp.

Các triệu chứng về da

Không có gì lạ khi một đợt bùng phát bệnh vẩy nến xảy ra cùng với một đợt bùng phát PsA. Đối với những người không mắc bệnh vẩy nến, họ vẫn có thể gặp các triệu chứng về da, bao gồm cả phát ban. Bất cứ lúc nào, bạn cảm thấy mình bắt đầu bùng phát PsA, hãy đề phòng các triệu chứng về da.

Sưng và đau khớp không đối xứng

Nếu bạn đang bị sưng và đau khớp không đối xứng, điều đó có nghĩa là bạn chỉ bị cứng, đau và nhói ở một khớp hoặc nhiều khớp ở một bên của cơ thể. Ví dụ, bạn có thể bị đau đầu gối và hông ở bên trái và đau cổ tay và khuỷu tay ở bên phải.

Các loại viêm khớp viêm khác có thể gây ra đau khớp đối xứng hoặc đau ảnh hưởng đến các khớp ở cả hai bên (tức là cả hai tay hoặc cả hai đầu gối). Mỗi người bị PsA sẽ có các khớp khác nhau bị ảnh hưởng bởi một đợt bùng phát PsA.

Đau lưng và khớp Sacroiliac

Khớp xương cùng (SI) của bạn nằm giữa xương cùng và xương chậu của xương chậu. Khớp này khỏe và nâng đỡ toàn bộ trọng lượng của phần trên cơ thể. Khi bùng phát PsA, khớp xương cùng và lưng có thể bị viêm, gây cứng, sưng và đau.

Đau đầu gối

Nhiều người bị PsA phàn nàn về chứng đau đầu gối. Viêm mãn tính có thể gây đau, sưng, đỏ và nóng ở các khớp đầu gối và đối với một số người, đau đầu gối là dấu hiệu chính của một đợt bùng phát sắp xảy ra.

Đau tay và ngón tay

Tình trạng mềm, đau và sưng có thể ảnh hưởng đến các khớp của bàn tay. Thông thường, những người bị PsA gặp phải một tình trạng gọi là viêm bao gân, hoặc ngón tay xúc xích, nơi các khớp nhỏ của ngón tay sưng lên, giống như xúc xích.

Đau chân và ngón chân

Bạn cũng có thể bị viêm bao gân ở ngón chân. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị đau bàn chân, gót chân và mắt cá chân. Nếu bạn gặp các triệu chứng về da với PsA, bạn có thể bị đỏ, da có vảy ở lòng bàn chân và giữa các ngón chân.

Các vấn đề về mắt và các triệu chứng khác

Pháo sáng PsA có thể khiến bạn bị mờ mắt, và / hoặc đỏ và đau mắt. Những triệu chứng này nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ nhãn khoa, vì chúng có thể là dấu hiệu của một tình trạng gọi là viêm mống mắt, trong đó chúng là viêm mống mắt.

Có thể gặp các triệu chứng khác khi bùng phát PsA, bao gồm đau khớp ở hàm, khuỷu tay hoặc vai. Bạn có thể gặp lo lắng hoặc các vấn đề về tiêu hóa.

Bạn nên viết ra các triệu chứng mà bạn gặp phải khi bùng phát để bạn có thể chuẩn bị trước khi cơn bùng phát trở nên tồi tệ hơn và bạn phải mất vài ngày hoặc vài tuần để hồi phục.

Xử lý cơn bùng phát PsA

Đôi khi, không thể tránh khỏi đợt bùng phát bệnh viêm khớp vảy nến của bạn. Ngay cả khi đó, vẫn có những điều bạn có thể làm để ngăn chặn cơn bùng phát trở nên tồi tệ hơn và kiểm soát các tác động của nó.

Trị liệu Giữ ​​và Lạnh

Chườm lạnh và chườm nóng có thể tạo ra sự khác biệt trong cảm nhận của bạn. Chườm lạnh có tác dụng làm tê, vì vậy chúng có thể làm giảm cơn đau. Đệm sưởi có thể làm giảm đau và sưng ở các khớp bằng cách thư giãn các cơ.

Bạn không cần phải chườm đá hoặc chườm nóng để giảm đau. Đối với liệu pháp lạnh, bạn có thể sử dụng một túi rau đông lạnh quấn trong một chiếc khăn hoặc để sưởi ấm, hãy thử tắm nước ấm. Nếu bạn đang chườm nóng hoặc lạnh trong thời gian dài, hãy bọc đá hoặc nguồn nhiệt vào khăn trước khi chườm lên cơ thể.

Cắt đồ ăn vặt

Tránh thức ăn có nhiều chất béo, đường và muối khi bạn đang bùng phát. Thay vào đó, hãy ăn các loại thực phẩm chống viêm, bao gồm sản phẩm tươi, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt.

Quản lý căng thẳng

Bạn kiểm soát căng thẳng trong thời gian bùng phát bằng cách thư giãn tâm trí và cơ thể. Một báo cáo năm 2015 trongTạp chí Y tế Công cộng Hoa Kỳchỉ cần hít thở sâu vài lần và xả bỏ căng thẳng, bạn có thể lấy lại bình tĩnh.

Các cách để thư giãn tâm trí của bạn bao gồm các bài tập thở, ngâm mình trong bồn nước ấm, nghe nhạc êm dịu hoặc viết về cảm xúc của bạn. Bạn có thể thư giãn cơ thể bằng yoga, giãn cơ liên tục, đi bộ hoặc mát-xa.

Dùng thuốc giảm đau NSAID

Dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAID), như ibuprofen hoặc naproxen, có thể giúp giảm viêm, đau và khó chịu. Nếu cơn đau kéo dài hoặc cơn bùng phát có vẻ nghiêm trọng, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về thuốc NSAID theo toa hoặc thuốc corticosteroid để rút ngắn và giảm tác động của cơn bùng phát.

Kết hợp Tập thể dục Nhẹ nhàng

Tập thể dục là chìa khóa để giữ cho khớp và gân của bạn lỏng lẻo, tăng cường cơ bắp và giữ cân nặng hợp lý. Trong thời gian bùng phát, hãy thử các bài tập nhẹ nhàng, chẳng hạn như đi bộ, bơi lội hoặc yoga. Nếu bạn đang gặp khó khăn với việc tập thể dục bên ngoài cơn bùng phát, hãy hỏi bác sĩ về việc giới thiệu đến một nhà trị liệu vật lý để giúp bạn hoạt động trở lại.

Nghỉ ngơi

Điều quan trọng là phải nghỉ ngơi hợp lý khi PsA của bạn bùng phát. Tất nhiên, bạn không muốn tập quá nhiều nếu không sẽ khiến khớp bị cứng và sưng hơn. Điều quan trọng là bạn phải kiểm soát tốc độ của mình với cơn bùng phát.

Đặt các hoạt động quan trọng nhất lên đầu danh sách việc cần làm của bạn và để các hoạt động khác khi bạn cảm thấy tốt hơn. Yêu cầu giúp đỡ nếu bạn cần và tập trung vào việc chăm sóc bản thân.

Gọi cho bác sĩ của bạn

Đôi khi, một cơn bùng phát đòi hỏi nhiều hơn là tự quản lý. Nếu bạn thường xuyên bị bùng phát dữ dội, bác sĩ thấp khớp có thể điều chỉnh liều lượng thuốc, thêm một loại thuốc mới hoặc chuyển bạn sang một loại thuốc khác. Họ cũng có thể kê đơn NSAID mạnh hơn hoặc corticosteroid để giúp bạn vượt qua cơn bùng phát.

Điều quan trọng là phải chủ động và trao đổi cởi mở với bác sĩ của bạn về cường độ và tần suất của các đợt bùng phát.

Phòng ngừa

Một phần của việc quản lý dịch bệnh tốt hơn là hướng tới việc ngăn ngừa bùng phát ngay từ đầu. Điều này bắt đầu với việc biết và tránh các tác nhân gây ra.

Theo dõi các triệu chứng PsA và những gì bạn đang làm hàng ngày — cách bạn ăn, ngủ và kiểm soát căng thẳng — có thể giúp bạn tìm ra những yếu tố kích hoạt bạn có thể mắc phải và cách tránh những yếu tố đó. Khám phá một số cách để ngăn chặn sự bùng phát của PsA.

Kết hợp tập thể dục thân thiện với bệnh viêm khớp: Tập thể dục đúng cách rất quan trọng để tăng cường cơ bắp, kiểm soát độ cứng ở các khớp và giữ cho bạn cân nặng hợp lý.

Giảm các tác nhân gây căng thẳng: Vì căng thẳng là tác nhân kích hoạt PsA, nó có thể khiến bạn nhạy cảm hơn với cơn đau. Tìm cách giảm căng thẳng hàng ngày để ngăn chặn các triệu chứng PsA, bao gồm các kỹ thuật giảm căng thẳng, chẳng hạn như hòa giải chánh niệm hoặc yoga. Hoặc bạn có thể cân nhắc nói chuyện với một nhà trị liệu để giúp bạn học cách quản lý các tác nhân gây căng thẳng hàng ngày và tìm sự cân bằng để tránh bùng phát ngay từ đầu.

Nghỉ ngơi đầy đủ: Đảm bảo rằng bạn đang thực hành các thói quen ngủ tốt, bao gồm duy trì một lịch trình ngủ nhất quán, hạn chế ngủ trưa vào ban ngày và đảm bảo môi trường ngủ của bạn dễ chịu.

Bảo vệ khớp của bạn: Bạn có thể nghĩ rằng bạn phải từ bỏ các hoạt động yêu thích để tránh bùng phát. Bạn không; bạn chỉ cần tìm cách để giảm bớt căng thẳng cho khớp của bạn. Cách bạn đi, đứng, ngồi và xách đồ cần phải thay đổi. Dụng cụ hỗ trợ vận động và thiết bị trợ giúp cũng có thể hữu ích, bao gồm thanh vịn, gậy hoặc ghế đẩu ngồi / đứng.

Xem xét chế độ ăn uống của bạn: Vì PsA là một tình trạng viêm, việc tuân theo chế độ ăn uống chống viêm có thể giúp bạn kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa bùng phát. Bất kỳ chế độ ăn uống cân bằng nào có nhiều trái cây, rau, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, cá, các loại hạt và chất béo có nguồn gốc thực vật đều được coi là một chế độ ăn uống chống viêm.

Ngoài ra, bạn nên tránh các loại thực phẩm được coi là gây viêm nhiễm, chẳng hạn như thịt đỏ béo, thực phẩm chứa nhiều đường (tức là đồ ăn nhẹ ngọt và soda), và carbs tinh chế (như bánh mì trắng, gạo và mì ống). Nếu sữa gây ra các triệu chứng PsA, hãy cố gắng hạn chế lượng tiêu thụ hàng ngày của bạn.

Một lời từ rất tốt

Nếu không được điều trị thích hợp, các triệu chứng của bệnh viêm khớp vảy nến sẽ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và tình trạng viêm mãn tính có thể gây ra tổn thương vĩnh viễn và biến dạng các khớp bị ảnh hưởng. Nhưng điều trị có thể kiểm soát tình trạng viêm và giảm nguy cơ bùng phát.

Trên thực tế, các loại thuốc mới nhất để điều trị PsA - được gọi là thuốc sinh học - thực sự có thể làm giảm nguy cơ bùng phát và giảm thiểu mức độ nghiêm trọng của cơn bùng phát nếu nó xảy ra. Thực hiện theo lời khuyên và kế hoạch điều trị của bác sĩ, đồng thời cho bác sĩ biết bất kỳ vấn đề hoặc mối lo ngại nào có thể ảnh hưởng đến sự sẵn lòng hoặc khả năng dùng thuốc PsA của bạn.